Het weerstandsvermogen is de verhouding tussen de weerstandscapaciteit en de risico's. De risico’s zijn geïnventariseerd en ingeschat, wat leidt tot aanpassing van de specifieke weerstandsreserve om het weerstandsvermogen op het gewenste peil te houden. De gemeente Deventer zal de financiële risico’s en ontwikkelingen continue en nauwlettend volgen. Waar mogelijk en noodzakelijk worden extra beheersmaatregelen genomen.

Uit de analyse in deze paragraaf blijkt een stijging van de risico's die de gemeente loopt. De specifieke weerstandsreserve wordt verhoogd waarmee de gestegen risico's opgevangen kunnen worden. Hiermee wordt het weerstandsvermogen op het gewenste niveau gebracht (ratio van minimaal 1) en voldoet daarmee aan de beleidsuitgangspunten van het risicomanagement in Deventer.

Het weerstandsvermogen is de verhouding tussen de weerstandscapaciteit en de risico's. De weerstandscapaciteit wordt gevormd door de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken. Dit is hoofdzakelijk de specifieke weerstandsreserve. Alle significante risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en ten laste komen van de weerstandsreserve worden meegenomen in de analyse. Van elk risico (een gebeurtenis) wordt een analyse gemaakt met oorzaken, een kans van optreden en mogelijke gevolgen voor de gemeentelijke doelstellingen.

Het weerstandsvermogen is een belangrijk onderdeel van risicomanagement en zorgt ervoor dat Deventer financiële tegenvallers op kan vangen zonder dat dit invloed heeft op het uitvoeren van de programma’s. Deze paragraaf is opgesteld volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV), de beleidsnota Risicomanagement en Weerstandsvermogen (2015) en de beleidsnota Reserves en Voorzieningen (2018).

Een goed zicht op de aanwezige risico’s en het hebben van financiële buffers heeft verschillende voordelen. Ten eerste kan ervoor worden gezorgd dat incidentele tegenvallers op te vangen zijn zonder dat de gemeente meteen hoeft te bezuinigen, waardoor een continuïteit van de dienstverlening gewaarborgd is en het behalen van doelstellingen niet financieel gehinderd wordt. Daarnaast kunnen buffers dienen als een extra zekerheid om onvoorspelbare risico’s op te vangen, waarmee in het risicoprofiel niet of slechts gedeeltelijk rekening mee is gehouden.

Gemeente Deventer past voor het bepalen van de benodigde weerstandscapaciteit de Monte Carlo simulatietechniek toe, met een zekerheidspercentage van 90%. Boven op de uitkomst van het simulatiemodel rekent Deventer met een minimumnorm (2% omvang algemene uitkering + 2% OZB capaciteit). Dit is een extra opslag voor financiële tegenvallers die niet zijn opgenomen in de berekening

De beschikbare weerstandscapaciteit bestaat uit middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet-begrote kosten die onverwacht en substantieel zijn te dekken. Voor Deventer zijn dit de specifieke weerstandsreserve, de onbenutte (flexibele) begrotingsruimte, de onbenutte investeringsruimte, de onbenutte belastingcapaciteit en de stille reserves.

De benodigde weerstandscapaciteit wordt bepaald op basis van een analyse van de risico’s die gemeente Deventer loopt vermeerderd met de minimumnorm. De risico’s met een risicoscore ≥ 9 worden hieronder nader toegelicht.

De beschikbare weerstandscapaciteit moet minimaal gelijk zijn aan de benodigde weerstandscapaciteit om de risico’s op te kunnen vangen. Deze verhouding is de ratio weerstandsvermogen:

Ratio weerstandsvermogen = Beschikbare weerstandscapaciteit/ Benodigde weerstandscapaciteit

Beschikbare weerstandscapaciteit = €18.019.000
Benodigde weerstandscapaciteit = € 14.314.000 + €4.870.000 = €19.184.000
Ratio weerstandsvermogen = 0,94

De beschikbare weerstandscapaciteit is lager dan de benodigde weerstandscapaciteit. Dit betekent dat er onvoldoende weerstandsvermogen is om volledig de gevolgen van het optreden van risico’s financieel op te vangen. Daarvoor is het nodig de specifieke weerstandsreserve (vanuit de generieke weerstandsreserve) aan te vullen met € 1.165.000. Samen met de post onvoorzien en de stelpost structurele autonome ontwikkelingen is dit samen €19,2 miljoen, waarmee de ratio uitkomt op 1.

Naast de ingeschatte risico’s heeft Deventer ook te maken met algemene onzekerheden.

Onder andere:

• Algemene uitkering (onzekerheid verdeelsystematiek en soms sterk fluctuerende accressen);
• BTW/BCF (ontwikkelingen en plafond BCF);
• Vennootschapsbelasting
• Leegstand onroerende panden in eigendom;
• Restauratie monumentale panden;
• Financieringsrisico’s (rente- en kredietrisico’s);
• Garantstellingen (kans op aflossen krediet vanwege insolventie kredietnemer);
• Te ontvangen subsidies (kans op terugvordering door niet voldoen aan de subsidievoorwaarden).

Op basis van wat we nu weten, kunnen deze onzekerheden (risico’s) niet worden gekwantificeerd. Voor het opvangen van deze risico’s houdt Deventer middelen aan in de generieke weerstandsreserve. De omvang van de generieke weerstandsreserve is na verhoging van de specifieke weerstandsreserve in de jaarrekening €24,7 miljoen.

De financiële positie van de gemeente Deventer geeft geen aanleiding af te wijken van de continuïteitsveronderstelling. Deze veronderstelling heeft ook betrekking op de mate waarin Deventer zelfstandig en autonoom (financieel) beleid kan voeren en feit dat het risico op preventief provinciaal toezicht (artikel 12) zeer klein is. De continuïteitsveronderstelling is gebaseerd op de volgende constateringen:

• De gemeente heeft een structureel sluitende meerjarenbegroting en kent de afgelopen jaren positieve jaarrekeningresultaten. 
• Voor gemeenten geldt een vrijwel onbegrensde leencapaciteit bij de BNG (en daardoor sprake van altijd aanwezige liquiditeit) waardoor er geen onzekerheid bestaat over de continuïteitsveronderstelling.
• De financiële positie van de gemeente is gezond, zoals blijkt uit de financiële kengetallen.
• De risico’s worden goed beheerst respectievelijk gemonitord door een actief risicomanagement toe te passen en er is sprake van een goed onderbouwde toereikende weerstandscapaciteit.