Er wordt dagelijks gewerkt aan het uitbreiden (en inbreiden) van de stad. Zo ontstaan nieuwe woonwijken en nieuwe bedrijventerreinen. Deze nieuwe delen van de stad, bevatten ook weer nieuwe openbare ruimte en moeten daarna worden onderhouden. Daarvoor zijn extra middelen nodig. Dat is het areaalaccres.  

In de meerjarenbegroting wordt tot op heden rekening gehouden met een jaarlijks areaalaccres ter waarde van €225.000.  
 
Het bedrag van €225.000 wordt sinds de economische crisis van 2010 gehanteerd. Voor de economische crisis werd rekening gehouden met een bedrag van €320.000. De huidige reservering van €225.000 past niet meer bij de groeiambities die Deventer op dit moment heeft. Er dient daarom een hoger bedrag te worden gereserveerd.  
 
De systematiek van berekening van het accres kan vrij eenvoudig door dit te koppelen aan de groei van het aantal woningen. Op dit moment kost het beheer van de openbare ruimte circa €535 per woning. Dit bedrag is opgebouwd door de totale kosten van het beheer en onderhoud in de openbare ruimte te delen door het totaal aantal woningen. Deze methode wordt landelijk op meer plaatsen gehanteerd.  

Uitgaande van een groei van 11.000 woningen tot 2035 zou er een jaarlijkse groei zijn van circa 920 woningen. Momenteel wordt dit niet helemaal waargemaakt. Afgelopen jaar was er sprake van een groei van 464 woningen. Het lijkt op dit moment reëel om de komende jaren uit te gaan van een groei van 600 woningen per jaar. Dat betekent dat we rekening moeten houden met een accres van €321.000 per jaar. We houden jaarlijks in de begroting rekening met €225.000 Dit betekent een toename van €96.000 per jaar.  
 
Op basis van het werkelijk accres aan woningen zal (een deel van) dit bedrag jaarlijks daadwerkelijk aan de begroting van programma Leefomgeving worden toegevoegd. Toename van het areaal betekent tevens toename van de noodzakelijke beheerinspanning. Om die reden wordt een deel van het budget toegevoegd aan de apparaatskosten.

Bij de begroting 2023 is budget beschikbaar gesteld voor het onderwerp Circulariteit. Dit is ook een belangrijke voorwaarde voor nieuwe bedrijven die zich op bedrijventerrein A1 willen vestigen.  

 
Zowel binnen de organisatie van de gemeente Deventer als erbuiten is men ervan bewust dat de transitie naar een circulaire economie noodzakelijk is. Mensen zijn betrokken, willen actie ondernemen en er zijn al verschillende succesvolle initiatieven en projecten. Waar het echter aan ontbreekt zijn heldere kaders, een vastgesteld doel en bijbehorende richtlijnen en stappen die gevolgd kunnen of zelfs moeten worden om dat doel te bereiken. Hierdoor mist de organisatie regelmatig de benodigde slagkracht om de landelijk gestelde doelen na te streven (en de daarmee samenhangende problemen aan te pakken en de kansen te verzilveren).  
 
Om de ambitie uit het bestuursakkoord te realiseren (op weg naar een duurzaam en circulair Deventer) werken we op dit moment aan een zogenaamd 'ambitiedocument Circulariteit' waarin we op gemeentelijk niveau doelen met betrekking tot circulariteit vast willen leggen. Deze doelen dienen ter onderbouwing van acties en handelen vanaf het moment dat deze zijn vastgesteld. Deze doelen dienen als beleidskader en worden uitgewerkt en concreet gemaakt.  
 
Het voorstel is om na 2023 hier ook budget voor beschikbaar te stellen zodat er uitvoering aan het beleid op het gebied van circulariteit gegeven kan worden.  

In het coalitieakkoord is het behoud en versterking van de biodiversiteit in zowel het stedelijk als landelijk gebied opgenomen. Aangegeven wordt in te zetten op ecologische inrichting en beheer van de openbare ruimte Bij een kwalitatief goed woonmilieu horen ook thema’s als verduurzaming, klimaatadaptatie, circulair en natuur-inclusief bouwen. Om dit te realiseren is ook handhaving van dit beleid nodig. Om invulling te geven aan de wettelijke eis (kwaliteitscriteria handhaving Wabo regelgeving) dient minimaal 1,33 fte. te worden besteed aan groene handhaving.  

 
Deze groene handhaving heeft betrekking op meerdere programma’s. Zowel de Wet natuurbescherming, bouwvergunningen met natuur-inclusief bouwen, APV-houtopstanden, historische landschapselementen, kapvergunningen, herplantplicht, enzovoorts. Voor 2024 en verder wordt capaciteit gevraagd voor het toezicht hierop. Hiervoor is 1,33 fte benodigd.

De behoefte aan data-analyse en digitaal kaartmateriaal vanuit de diverse beleidsvelden neemt toe; heel fors en snel en ook. Dit vraagstuk komt naar voren vanuit de maatschappelijke ontwikkelingen rondom digitalisering, maar wordt ook meer en meer aangejaagd door wettelijke ontwikkelingen waaronder de Omgevingswet en het bijbehorende digitaal stelsel. Je ontkomt er als gemeente niet aan informatie anders te verwerken. In onze i-visie is vastgelegd dat we een snelle volger willen zijn bij digitalisering en datagedreven werken.

Binnen onze organisatie neemt het toepassen van en werken met data een steeds belangrijker plek in. Dat is ook nodig omdat data ons steeds meer inzicht geven, en daardoor een goede leidraad kunnen zijn om de complexe opgaven die er op ons af komen goed binnen de gemeente te laten landen. Het raakt het sociaal en ruimtelijk domein vooral bij het maken van een nieuwe omgevingsvisie, de woonzorg opgaven, de groeiende behoefte aan woningen, werken, ontspannen, energievoorzieningen, de transitie in de landbouw, klimaat en natuur.

Voor 2024 wordt capaciteit gevraagd om ervoor te zorgen dat informatie over de kwaliteit van onze leefomgeving centraal en doelgericht verder wordt ingericht. Het betreft capaciteit voor het vertalen van inhoudelijke gegevens naar leesbare, voor iedereen toegankelijke kaarten met heldere toelichtingen. Het gaat om het vertalen van data over milieuwaarden, waaronder de landelijke flora- en faunadatabase, naar bruikbare visuele data/informatie. Aansluiten bij digital twin van Deventer, met vakinhoudelijke invulling, dit om een heldere afweging bij ruimtelijke projecten mogelijk te maken.  

We vragen middelen aan voor het jaar 2024 zodat we een eerste slag kunnen slaan om informatie te genereren.  

Nog steeds is er veel beweging maar onduidelijkheid wat betreft de aanpak van het stikstofvraagstuk (programma aanpak stikstof, PAS). Rijk en provincie gaan voorop in het maken van beleid, dat in de gebieden en gemeenten moet landen. In de opmaat naar dat beleid en naar verwachting ook in het traject daarna, wordt er van de gemeente een meer dan verwachte bijdrage gevraagd om onze brede belangen goed in te brengen. Dit kan niet uit de reguliere ruimte van het programma worden voorzien. In de afgelopen 3 jaar is eveneens incidenteel ruimte beschikbaar gesteld om proactief aan dit traject bij te dragen.  

In het bestuursakkoord en de kadernota vastgoed hebben wij aangegeven dat wij een voorbeeldfunctie hebben als het gaat om de verduurzaming van ons eigen vastgoed. Nieuw te bouwen gebouwen gaan wij maximaal energiezuinig realiseren zodat deze voldoen aan ENG. Gebouwen die gerenoveerd worden maken we gelijktijdig zo energiezuinig mogelijk, bij voorkeur op ENG

De portefeuillestrategie en het investeringsprogramma verduurzaming vastgoed zijn geactualiseerd en worden medio 2023 ter besluitvorming aan de raad voorgelegd. Om de klimaatwet doelstellingen van 55% CO2 reductie in 2030 te realiseren is een bruto investering van 69,5 miljoen nodig. Netto is dat 48,3 miljoen omdat een deel van de investering gedekt wordt uit de energiebesparing en onderhoudsbudgetten. De verduurzaming kan grofweg opgesplitst worden in een viertal strategieën: 

1. Componentsgewijs verduurzamen: losse (soms wettelijk verplichte) maatregelen gekoppeld aan planmatig onderhoud;

2. Integrale verduurzaming/ renovatie van bestaande gebouwen;

3. Nieuwbouw;

4. Alleen aardgasvrij maken.

In het bestuursakkoord zijn structurele middelen opgenomen voor de verduurzaming van het eigen vastgoed, dat neerkomt op een investeringsbudget van ongeveer €4,5 miljoen. Dat budget wordt ingezet voor geprioriteerde panden vanuit het meerjarenonderhoudsprogramma die wij componentsgewijs gaan verduurzamen. Daarbovenop stellen wij in deze voorjaarsnota voor de jaren 2024 en 2025 €2 miljoen eenmalig beschikbaar voor componentsgewijze verduurzaming. Voor lopende nieuwbouw onderwijsgebouwen reserveren wij aanvullende structurele middelen van €35.000 om deze gebouwen te laten voldoen aan ENG. De resterende benodigde middelen van €41 miljoen zetten wij op de voorportaallijst.