De kwaliteit van de openbare ruimte staat al enige onder druk en loopt geleidelijk achteruit. Er zijn daarom aanvullende middelen nodig om het tij te keren. Vanuit programma Leefomgeving is daarom een Nota Kapitaalgoederen (NKG) opgesteld. Daarmee is het onderzoek uitgevoerd zoals opgenomen in het bestuursakkoord: 'De kwaliteit van de openbare ruimte staat onder druk. Het budget voor inrichting, beheer en onderhoud knelt. We zijn bereid om blijvend meer te investeren in de leefomgeving en onderzoeken welke aanvullende bijdrage passend is.'  

 
De openbare ruimte is opgebouwd uit kapitaalgoederen. Dat zijn de assets(producten) in de leefomgeving. Het gaat om assets zoals wegen, bruggen, speeltoestellen maar ook bomen, heesters en gras zijn belangrijke assets. Deze onderdelen van de openbare ruimte dragen integraal bij aan het functioneren van de gemeente en haar gemeenschap in sociaal en economisch opzicht. Kortom: ze dragen bij aan gezonde en leefbare wijken en dorpen!  
 
Vanuit wetgeving heeft de gemeente een aantal belangrijke zorgplichten voor de openbare ruimte. Onderhoud van de openbare ruimte is niet vrijblijvend. Daarnaast dient te worden voldaan aan het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV). Dat laatste betekent dat vervangingsinvesteringen in de openbare ruimte financieel dienen te worden geactiveerd. De kapitaallast die daaruit ontstaat dient in de exploitatiebegroting te worden gedekt. Voor een deel van de opgave is de begroting daar op dit moment niet op ingericht. Dit zal (beter) geregeld moeten worden om daarmee volledig te voldoen aan de regelgeving.  
 
In de NKG is de financiële context vergeleken met de opgave waar het programma voor gesteld is. Het gaat daarbij om onderhoud en vervanging van de openbare ruimte. Er blijkt sprake te zijn van een forse discrepantie tussen de opgave en de beschikbare financiële middelen. Om de gemeente- begroting niet direct te zwaar te belasten is in de nota kapitaalgoederen een ingroei-scenario opgenomen om op korte termijn deze discrepantie te verminderen en op de langere termijn toe te groeien naar een situatie waarbij de financiën, de opgave en de organisatie op elkaar zijn afgestemd. Het gaat om een scenario met meerjarig financiële impact en tijd om zaken te implementeren.  
 
Voorstel is om in stappen naar een gewenste situatie toe te groeien. Via deze voorjaarsnota wordt met behulp van de opgestelde NKG een eerste stap gezet. In 2027 wordt deze Nota Kapitaalgoederen geactualiseerd om te bezien welke vervolgstap nodig is. De afweging is dan moet de groei bestendigd worden of moet er naar boven of naar beneden bijgesteld worden.  
 
Doordat conform de BBV gewerkt moet worden is het, ook bij gelijkblijvend onderhoudsniveau, onvermijdelijk dat op termijn meer middelen nodig zijn. Op dit moment wordt de vervanging van een aantal assets direct uit de exploitatiebegroting gedekt. Dat is niet geheel conform de BBV. Deze vervanging dient te worden geactiveerd in de begroting. De kapitaallast die hieruit ontstaat bestaat uit afschrijving en rente. Deze kapitaallast dient in de exploitatiebegroting te worden gedekt. De rentecomponent is een nieuwe component waar dus ook bij ongewijzigde inspanning aanvullend middelen voor gevonden moeten worden.